جابجایی کشکک زانو یا دررفتگی زانو، زمانی رخ میدهد که کشکک (کاسه زانو) که در جلوی زانو قرار دارد، به شکل کامل از شیار خود در انتهای استخوان ران(فمور) خارج شده و به طرف خارجی مفصل زانو کشیده شود. این حالت میتواند باعث کشیدگی یا پارگی رباط ها و تاندون های متصل به آن نیز بشود. در حالت عادی، با خم و راست شدن زانو، کشکک زانو روی شیاری که در انتهای مفصل زانو قرار دارد حرکت میکند، اما اگر کشکک زانو در رفته باشد، ممکن است دیگر قادر به خم و راست کردن زانوی خود نباشید. جابجایی کشکک زانو یا دررفتگی زانو، نوعی آسیب شایع است که بهبودی آن ممکن است حدود ۶ هفته طول بکشد. اگر کاسه زانوی شما یکبار دچار دررفتگی شده باشد، احتمال دررفتگی مجدد آن در آینده بسیار بیشتر خواهد بود.
فهرست مطالب
انواع دررفتگی کشکک
دررفتگی حاد کشکک
در اکثر موارد، دررفتگی کشکک زانو در پی یک آسیب ناشی از ضربه و فشار زیاد بر مفصل زانو رخ میدهد. به این حالت دررفتگی حاد کشکک میگویند. این حالت نسبتا شایع تر است زیرا کاسه زانو نسبت به سایر مفاصل، با فشار کمتری نیز مستعد دررفتگی است. از طرفی، اصلاح حالت یا بازگشت آن نیز در این حالت آسان تر است.
دررفتگی مادرزادی کشکک
این حالت به ندرت رخ میدهد و در آن، دررفتگی کشکک زانو میتواند در پی عدم رشد صحیح استخوان های تشکیل دهندهی زانو رخ دهد، که به آن دررفتگی مادرزادی کشکک یا دیسپلازی تروکلئار گفته میشود. هنگامی که کشکک زانو در خارج از شیار تروکلئار رشد میکند، دیگر نمیتوان آنرا به جای خود بازگرداند. در این موارد برای اصلاح فرم، به جراحی نیاز است.
چه عواملی باعث دررفتگی کشکک می شود؟
دررفتگی حاد کشکک در پی آسیب ناشی از ضربه یا فشار مستقیم یا بخاطر گام برداری ناصحیح است که موجب میشود وزن بدن شما بروی کشکک زانو منتقل شود. در برخی موارد سقوط از بلندی یا برخورد با موانع نیز میتواند موجب خارج شدن کشکک از جای خود شود. با این حال، اصلاح این دررفتگی چندان طول نمیکشد. در برخی موارد نیز این دررفتگی در پی یک چرخش ناگهانی رخ میدهد در حالی که ساق پای شما هنوز ثابت است. ورزشکاران و رقاصان اغلب قربانی همین حالت میشوند.
برخی از افراد نیز دچار عارضه ی ناپایداری یا بی ثباتی کشکک زانو هستند. این بدان معناست که تاندون ها و رباط هایی که کاسه زانوی آنها را سر جای خود نگه میدارند، شل و ناپایدار هستند. این حالت ممکن است در پی آسیب یا بیماری آناتومیکی رخ داده باشد. در این حالت کاسه ی زانو مستعد دررفتن های مکرر خواهد بود.
افراد مبتلا به دررفتگی مادرزادی کشکک یا دیسپلازی تروکلئار نیز با این بیماری زاده میشوند و از بدو تولد با این عارضه درگیر هستند. این حالت در اغلب موارد، اما نه همیشه، با سایر ناهنجاری ها و اختلالات رشدی مرتبط است.
دررفتگی کشکک زانو چه علائمی دارد؟
در صورت دررفتگی کشکک زانو ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
- انحراف آشکار کاسه زانو، که ممکن است بطور کامل خارج از محل به نظر برسد یا زاویه ی غیر طبیعی داشته باشد.
- بروز درد شدید در زانو و تورم و کبودی ناگهانی.
- ناتوانی در خم و راست کردن زانو.
- ناتوانی در راه رفتن.
- احساس صدای ترکیدن بهراه درد در زانو.
توجه داشته باشید که هرگز نباید سعی کنید دررفتگی کشکک زانو را به تنهایی جابجا یا اصلاح کنید چرا که اینکار ممکن است آسیب بیشتری به زانوی شما بزند