دررفتگی مچ پا هنگامی رخ می‌دهد که استخوان قاپ پا به‌وسیله‌ی نیرو یا ضربه‌ای شدید از جای طبیعی خود در زیر استخوان‌های درشت‌نی و نازک‌نی خارج می‌شود. بسته به سمتی که استخوان قاپ حر کت می‌کند دیگر استخوان‌ها، مفاصل، تاندون و رباط پا نیز ممکن است آسیب ببینند. دررفتگی مچ پا معمولاً با شکستگی همراه است. یک ضربه و یا نیروی شدید می‌تواند باعث پارگی رباط‌های مچ پا شود و این باعث می‌شود تا استخوان قاپ جابه‌جاشده و یا در مکانی غیر از بین ۲ استخوان نازک‌نی و درشت‌نی قرار می‌گیرد. دررفتگی مچ پا یک وضعیت اورژانسی پزشکی است که می‌تواند تمام ساختار مچ پا را به هم بریزد. در این وضعیت رگ‌های خونی و عصب‌های مچ پا نیز ممکن است آسیب ببینند و پوست و بافت اطراف مچ پا به‌وسیله استخوان شکسته پاره شوند.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#6fb5f3″]
اگر بعد از استفاده از دارو بازهم درراه رفتن به مشکل برخوردید و یا در مچ پای خود احساس تورم، درد و خشکی داشتید حتماً به یک متخصص فیزیوتراپی مراجعه کنید. متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توان‌بخشی دکتر سعیدی با به‌کارگیری روش‌های مختلف فیزیوتراپی ازجمله ماساژ درمانی، درمان دستی، تحریک الکتریکی عصب‌ها، اولتراسوند تراپی، لیزر سرد، شوک‌درمانی، تزریق پی آر پی و اوزون درمانی به کاهش درد ناشی از دررفتگی مچ پای شما کمک می‌کنند و به تمریناتی را آموزش می‌دهند که به کمک آن‌ها می نوانید قدرت و نیروی مچ پای خود را برگردانید و درد آن را کاهش دهید. جهت کسب اطلاعات بیشتر، مشاوره با متخصصین ما یا رزرو نوبت می‌توانید با شماره‌ی ۰۲۱۶۶۵۳۳۲۴۵ تماس حاصل فرمایید.[/alert]
فهرست مطالب
دلایل دررفتگی مچ پا
- ضربه و یا نیرویی شدید: مانند ضربه ناشی از تصادف و یا هر ضربه‌ای که با سرعت‌بالا به مچ وارد شود معمولاً باعث دررفتگی آن می‌شود.
- ضربه مستقیم به مچ در طول ورزش و یا دیگر فعالیت‌های فیزیکی یکی دیگر از دلایل دررفتگی مچ پا است. اگرچه این مسئله زیاد رایج نیست.
- پیچ‌خوردگی و یا زمین خوردن که به بارمحوری معروف است رایج‌ترین دلیل دررفتگی مچ پا در طول ورزش می‌باشد.
- گاهی دررفتگی مچ پا ناشی از تغییر ناخواسته حالت قرارگیری پا بر روی زمین است. هنگامی‌که شما پای خود را بر روی پای شخص دیگری و یا زمین ناهموار می‌گذارید ممکن است پا پیچ بخورد. در این مواقع قبل از این‌که شما امکان عکس‌العمل داشته باشید استخوان‌های مچ پا از جای خود خارج می‌شوند. در یک‌لحظه وزن کل بدن شما و شدت حرکتتان باعث می‌شود تا پا به سمت خارج برگردد.
- ضعف عضلات یکی دیگر عواملی است که بر دررفتگی مچ پا تأثیر دارد. عضلات پرنیکال که از قسمت پایینی پا تا مچ ادامه‌دارند مسئول بلند کردت پا و حرکت آن به سمت طرفین هستند.
این نظریه که اگر درگذشته دچار پیچ‌خوردگی مچ پا شده باشید خطر دررفتگی مچ پا در شما افزایش می‌یابد هنوز ثابت نشده است چراکه دررفتگی مچ پا به‌ندرت اتفاق می‌افتد.
علائم
در هنگام آسیب‌دیدگی مچ پا علائم زیر در فرد مشاهده می‌شود:
- درد ناگهانی و شدید مچ پا
- کبودی و تورم در اطراف مچ پا
- بی‌حسی
- عدم توانی در تحمل وزن فرد
- حرکت مچ پا به‌سختی
- تغییر شکل مچ پا
- فرورفتن استخوان در پوست
تشخیص
پزشک در خصوص علائم و شرایط شما و همچنین سوابق پزشکی‌تان سوا لاتی را می‌پرسد. او شمارا کاملاً معاینه می‌کند و برای بررسی وجود دیگر بیماری‌ها مچ پا را تحت آزمایش قرار می‌دهد. ممکن است پزشک برای بررسی تورم و کبودی در مچ در قسمت‌های پایینی پا فشار ایجاد کند همچنین برای بررسی میزان شکستگی از شما بخواهد تا از مچ پا عکس رادیولوژی، سیتی اسکن و ام آر آی بگیرید.
درمان
جا انداختن
پزشک قبل از برگرداندن استخوان‌ها و مفاصل بر سر جای طبیعی خود که در اصطلاح به آن جا انداختن می‌گویند برای انتخاب بهترین روش درمان پا را به‌طور کامل بررسی می‌کند. برای برسی سلامت تاندون‌ها و رباط پا پزشک پا را به‌آرامی لمس می‌کند و یا فشار می‌دهد تا مطمئن شود پا به‌راحتی به اطراف حرکت می‌کند. بعدازاین مچ پا به‌سرعت جا انداخته می‌شود. بسیار مهم است که مچ پا قبل از این‌که زیاد متورم شود در جای خود قرار بگیرد.
درمان‌های مراقبتی
باند گاهی ممکن است نیاز پیدا کنید که مچ پای خود را به کمک یک باند کشی ببندید. بستن مچ پا به کاهش میزان تورم آن کمک می‌کند همچنین از مچ پا محافظت می‌کند و باعث می‌شود تا پا زودتر درمان شود.
گچ و آتل بعدازاینکه مچ پا جا انداخته شد پا درون قالب‌های گچی مخصوصی قرار می‌گیرد که به محافظت از آن کمک می‌کند. بعدازاینکه ورم پا کاهش پیدا کرد این گچ با گچی تا زیر زانو، آتل و یا کفش‌های مخصوصی تعویض می‌شود.
استفاده از چوب زیر بغل ممکن است در طول درمان مچ پا لازم شود تا در هنگام راه رفتن از عصا کمک بگیرید. عصا کمک می‌کند تا وزن شما از روی مچ پا برداشته‌شده و از آسیب بیشتر به مچ پا جلوگیری شود.
- استراحت مچ پا لازم است تا ۶ هفته بعد از آسیب مچ پا استراحت کنید. برای مدت طولانی به‌پای خود فشار وارد نکنید. این کار از آسیب بیشتر به مچ جلوگیری می‌کند و روند درمان را سرعت می‌بخشد.
- اصلاح فعالیت‌ها از پزشک خود در خصوص نوع و میزان فعالیت‌هایی را که می‌توانید انجام دهید و زمان بازگشت به فعالیت‌های معمول روزانه سؤال کنید. حرکت و فعالیت به بهبود پا کمک می‌کند. بعد از ۶ هفته راه رفتن را تمرین کنید.
- استفاده از کمپرس یخ بر روی مچ در هر ساعت به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بر روی مچ پای خود یخ بگذارید. برای این کار از کمپرس یخ استفاده کنید و یا قالب‌های یخ را درون کیسه‌های پلاستیکی بگذارید و دور آن را با حوله بپوشانید سپس آن را بر روی مچ پا قرار دهید.
- مچ پای خود را بالا نگه‌دارید: لازم است که در طول هفته اول بعد از آسیب‌دیدگی از عصا استفاده کنید. در طول این مدت سعی کنید تا جایی که ممکن است مچ پا را بالاتر از سطح بدن قرار دهید. این کار باعث می‌شود تا درد و تورم مچ پا کاهش یابد. برای این کار در هنگام خواب تعدادی بالش بر زیر پای خود بگذارید و در هنگام نشستن پای خود را بر روی صندلی قرار دهید.
- دارو داروهای مسکن درد ناشی از دررفتگی مچ پا را از بین می‌برند و کمک می‌کنند تا شخص تمرینات لازم را بدون درد انجام دهد. می‌توان برای کاهش ورم اطراف مچ پا از داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب و داروهای استروئیدی تزرقی استفاده نمود.
توان‌بخشی و فیزیوتراپی
در طول دوران توان‌بخشی برای اطمینان از حرکت نکردن مچ پا باید به‌طور مداوم از پا عکس رادیولوژی گرفته شود. متخصص فیزیوتراپی به شما تمرینانی را آموزش می‌دهد که کمک می‌کنند تا قدرت و حرکت پذیری مچ پا تقویت شود. همچنین میزان انجام این حرکت‌ها را نیز به شما توضیح می‌دهند. همچنین گاهی لازم است تا برای بالا بردن قدرت و انعطاف‌پذیری دیگر ماهیچه‌ها و مفاصل پا تمرینات ویژه‌ی دیگری را نیز انجام داد. درمان فیزیوتراپی شامل موارد زیر می‌شود:
- تمرینات کششی و قدرتی مچ پا
- ماساژهای ورزشی
- لیزر سرد
- شوک‌درمانی
- تحریک الکتریکی عصب‌ها
- اولتراسوند تراپی
- اوزون تراپی
- تزریق پی آر پی
درمان دستی
حرکت دادن و ماساژ مچ پا توسط شخص دیگری کمک می‌کند تا درد و خشکی مفاصل مچ پا کاهش یابد و باعث می‌شود تا فرد زودتر به زندگی روزانه خود بازگردد. در این روش متخصص فیزیوتراپید نرمی مفصل مچ پا را تکان می‌دهد تا مچ حرکات نوسانی داشته باشد. درم آن‌های دستی باید با تمرینات ورزشی همراه باشد.
تمرینات توان‌بخشی برای دررفتگی مچ پا
هر تمرین را به‌آرامی شروع کنید و با توجه به میزان سطح درد خود تمرینات را انجام دهید. اگر دردتان در طول این فعالیت‌ها شدیدتر شد تمرینات را آسان کنید. در ادامه به برخی از تمرینات توان‌بخشی مخصوص مچ پا اشاره‌شده است.
تمرینات حرکتی پی‌درپی
- به کمک انگشتان پای خود حروف الفبا را رسم کنید: این کار کمک می‌کند تا مچ پا به هر طرفی حرکت کند.
- درحالی‌که بر روی صندلی نشسته‌اید پاهایتان را به‌صورت صاف بر روی زمین قرار دهید. به‌آرامی درحالی‌که کف پایتان به هم چسبیده است زانوهایتان را به طرفین بازکنید.
- جمع‌کردن حوله: بر روی صندلی بنشینید حوله‌ای را بر روی زمین پهن کنید و پای خود را بر روی آن بگذارید حال به کمک انگشتان خود حوله را به سمت خود بکشید و بعد به کمک انگشت شصت خود آن را دور کنید.
تمرینات کششی
- کشش پا به کمک حوله
- کشش ساق پا
تمرینات قدرتی
