ازگود اشلاتر، بیماری است که موجب درد و تورم زیر برجستگی زانو شده و اغلب باعث تشکیل یک برآمدگی در زیر کشکک زانو می‌شود. این بیماری بیشتر در بین نوجوانانی شایع است که رشد استخوانی آنها کامل نشده و فعالیت فیزیکی بالایی دارند. هرچند ممکن است با بالا رفتن سن بیمار، درد زانو به تدریج برطرف شود اما امکان دارد که برآمدگی و برجستگی زیر کشکک زانو در جای خود باقی بماند. تصور می‌شود که علت اصلی بروز این بیماری التهاب صفحات رشد استخوانی در استخوان تیبیا (ساق پا) می‌باشد که بر اثر انقباض‌های مکرر عضلات چهار سر ران ایجاد می‌شود. زمانی که تاندون متصل به استخوان ساق پا طی دوره‌ی رشد استخوانی، مرتبا تحت فشار قرار می‌گیرد، دچار التهاب و در نتیجه درد می‌شود.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#6fb5f3″] متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر سعیدی می‌توانند به طور تخصصی بیماری ازگود اشلاتر را تشخیص دهند. بعد از تایید قطعی ابتلا به ازگود اشلاتر، کشکک زانو و استخوان‌ها به دقت ارزیابی می‌شوند تا مشخص شود که منشاء اصلی التهاب دقیقا از کجا است. از آنجایی که شرایط هر یک از بیماران مبتلا به درد و تورم زیر برجستگی زانو کاملا منحصر به فرد و متفاوت است، برنامه‌ی درمانی هر بیمار نیز کاملا متفاوت است. به نظر می‌رسد که انجام دادن حرکات اصلاحی و حرکات کششی برای عضلات چهار سر زانو، تاثیر مثبتی در درمان این بیماری دارند. در برخی موارد ممکن است متخصصین ما برای بهبود کارایی عضلات، از دستگاه‌های تحریک عضلانی برای فرزند شما استفاده کنند . جهت مشاوره یا رزرو نوبت می‌توانید با شماره ۰۲۱۶۶۵۳۳۲۴۵ تماس حاصل فرمایید.[/alert]
فهرست مطالب
علت ایجاد درد و تورم زیر برجستگی زانو چیست؟
تاندون کشکک زانو به قسمت فوقانی استخوان تیبیا متصل است. عضلات قدرتمند چهار سر رانی برای آن که در حین راه رفتن، دویدن و پرش کردن زانو باز شود ، این تاندون را به سمت بالا می‌کشند. در قسمت فوقانی استخوان تیبیا یک صفحه‌ی رشد استخوانی قرار دارد. در روند رشد استخوانی، در ابتدا یک صفحه‌ی غضروفی مانند در استخوان تشکیل می‌شود که این صفحه در ابتدا به اندازه‌ی استخوان عادی قوی نیست. فشار ناشی از دویدن یا پریدن‌های مداوم موجب می‌شود که تاندون متصل به این ناحیه مرتبا کشیده شود و در نتیجه صفحات رشد استخوانی از هم فاصله بگیرند. این مسئله موجب بروز التهاب و تورم و حساسیت به لمس در این ناحیه می‌شود. این عارضه در بین کودکان ورزشکاری که هنوز در مراحل رشد استخوانی هستند، شایع است و گاهی به طور همزمان در هر دو زانو رخ می‌دهد. در موارد بسیار نادری ممکن است استخوان کاملا جدا شود.
عوامل موثر در ایجاد بیماری ازگود اشلاتر
عوامل زیادی هستند که احتمال بروز بیماری ازگود اشلاتر را بیشتر می‌کنند. برخی از این عوامل عبارتند از:
- افزایش ناگهانی شدت تمرین و فعالیت ورزشی
- تمرین کردن به روش نامناسب
- جهش رشدی که اخیرا اتفاق افتاده
- پوشیدن کفش نامناسب
- خشکی مفاصل
- بیومکانیک ضعیف پاها
- قرار گرفتن پاها در حالت نامناسب (در هنگام راه رفتن، ایستادن، نشستن و ..)
چه کسانی بیشتر در معرض بیماری ازگود اشلاتر هستند؟
- جنسیت: بیماری ازگود اشلاتر در گذشته، در پسران نوجوان ایجاد می‌شده است اما اخیرا برخی از دختران نیز به آن دچار می‌شوند.
- سن: سن بروز بیماری در دختران و پسران متفاوت است چرا که سن بلوغ در دختران زودتر از پسران است. اما این بیماری معمولا بین سن ۱۰ تا ۱۴ سال بروز می‌کند.
علائم و نشانه‌ها
- درد و تورم موضعی در قسمت بالای استخوان ساق پا (برآمدگی زیر زانو) و در محل اتصال تاندون کشکک زانو به استخوان ساق پا
- احساس درد در حین تمرین و بعد از آن
- ممکن است در قسمت برآمدگی استخوان ساق پا (تیبیا) یک برجستگی استخوانی تشکیل شود. این برجستگی استخوانی ممکن است در دوره‌ی ابتلا به بیماری یا بعد از آن ایجاد شود.
- بروز بیماری در اغلب موارد در یکی از زانو‌ها است و در ۲۰ درصد موارد، این بیماری در هر دو زانو ایجاد می‌شود.
تشخیص
برای تشخیص بیماری ازگود اشلاتر، در ابتدا پزشک کاملا به شرح حال شما گوش می‌دهد و سوابق پزشکی شما را بررسی می‌کند. در ادامه پزشک معاینات فیزیکی را انجام می‌دهد و مفصل زانو و سایر مفاصل مرتبط را ارزیابی می‌کند. متخصصین ما در حین انجام معاینات فیزیکی، هر دو زانوی بیمار یعنی زانوی سالم و آسیب دیده را ارزیابی می‌کنند و وضعیت کل پایین تنه و پاها را به دقت بررسی می‌کنند تا کلیه عواملی که به طور بالقوه می‌توانند با این مشکل مرتبط باشند، در نظر داشته باشند.
درمان درد و ورم زیر استخوان زانو
محدود کردن فعالیت‌ها
لازم است بیمار از انجام دادن کارهایی مانند پریدن، دویدن با سرعت زیاد، ضربه زدن با پا، خم کردن زیاد زانو‌ها و سایر کارهایی که به تاندون تیبیا فشار وارد می‌کند، خودداری کند. البته راه رفتن و نرم دویدن همچنان توصیه می‌شود و بهتر است که از بی‌حرکت کردن پا و استراحت مطلق اجتناب کنید.
کرایوتراپی
قرار دادن کمپرس سرد یا ماساژ دادن ناحیه دردناک با یخ، هر چند ساعت یک بار، موجب کاهش التهاب می‌شود.
استفاده از بریس زانو (زانوبند طبی) برای پشتیبانی از زانو
بستن بریس یا زانوبند طبی از تاندون کشکک زانو پشتیبانی می‌کند و برای استفاده در حین انجام فعالیت ورزشی مناسب است. برخی ارتزها که به صورت سفارشی طراحی و ساخته می‌شوند، موجب ثبات زانو شده و کاهش فشار به استخوان تیبیا و جلوگیری از حرکت کردن زیاد آن، موجب می‌شوند استخوان تیبیا سریعتر بهبود پیدا کند و بتواند به فعالیت ورزشی سابق خود بازگردد. این ارتزها خصوصا برای بیمارانی که پای آنها چرخش به داخل یا چرخش به خارج زیادی دارد، مناسب است.
کفی طبی مخصوص برای چرخش زانو
کفی‌های طبی مخصوصی که به صورت سفارشی طراحی و ساخته می‌شوند، به ثبات بیشتر پاها کمک می‌کنند و با کاهش فشار وارد شده به کشکک زانو، موجب می‌شوند که استخوان کشکک در حین چرخش استخوان تیبیا، به نحو صحیحی روی مفصل زانو حرکت کند و انحراف نداشته باشد. ارتز‌هایی که دارای پد پاشنه از جنس ویسکوالاستیک هستند، میزان فشار وارد شده به پاشنه‌ی پا را کاهش می‌دهند.
داروهای ضدالتهاب
داروهای ضد التهاب می‌توانند با کاهش درد و نورم ناشی از التهاب، روند بهبودی بیماری را تسریع کنند.
فیزیوتراپی برای درمان ازگود اشلاتر
انجام فیزیوتراپی به طور قابل ملاحظه‌ای برای درمان ازگود اشلاتر موثر و نتیجه بخش است و میزان درد بیمار را به طور چشمگیری کاهش داده و بدین ترتیب بیمار می‌تواند سطح فعالیت خود را بیشتر کند. برنامه‌ی درمانی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- استفاده از بریس (زانو بند طبی) یا تیپینگ زانو
- ماساژ بافت‌های نرم
- طب سوزنی
- الکتروتراپی (TENS)
- اصلاح بیومکانیکال (مانیپولاسیون یا همان جااندازی با درمان‌های دستی)
- آموزش به بیمار
- توصیه به بیمار برای چگونگی اصلاح فعالیت‌های خود
- تمرین‌های برای افزایش انعطاف پذیری، قدرت و تعادل
- بازگشت تدریجی و گام‌به‌گام به سطح فعالیت قبلی
مدالیته‌های درمانی الکتریکی
متخصصین ماممکن است برای کاهش درد و کنترل التهاب از مدالیته‌های درمانی الکتریکی مانند اولتراسوند ضعیف، TENS و لیزرتراپی استفاده کنند.
شاکویوتراپی
انجام شاکویوتراپی موجب کاهش درد ناشی از بیماری درد و تورم زیر برجستگی زانو می‌شود. شاکویوتراپی عصب‌های انتقال‌دهنده‌ی درد را تحریک می‌کند و موجب می‌شود که مواد مسکن طبیعی و مسدود‌کننده‌ی درد در ناحیه مورد نظر از بدن به طور طبیعی تولید شوند. انجام شاکویوتراپی با امواج پرانرژی‌تر و سطح بالاتر موجب افزایش فعالیت متابولیسمی بافت و گردش خون موضعی می‌شود و بدین ترتیب مکانیزم ترمیم و بازسازی در بدن را فعال می‌کند.
اوزون‌تراپی
اوزون‌تراپی یا تزریق اوزن موجب بروز واکنش التهابی خفیف در بدن می‌شود و بدین ترتیب سیستم ایمنی بدن به طور طبیعی تحریک شده و روند بازسازی و ترمیم بافت‌ها آغاز می‌شود. با فعال شدن سیستم ایمنی بدن، جریان خون در ناحیه مورد نظر افزایش پیدا می‌کند و موجب می‌شود که سلول‌های ترمیمی به ناحیه‌ای از استخوان و تاندون تیبیا که آسیب دیده است، هجوم بیاورند و تاندون تیبیا ترمیم شده و تقویت شود.
ورزش درمانی
متخصصین ما بعد از ارزیابی فرزند شما، تعیین می‌کنند که کدام یک از عضلات بیش از همه به تمرین و تقویت نیاز دارند. تقویت عضلات زانو و لگن (که موقعیت قرارگیری مفصل زانو را کنترل می‌کند) بسیار مهم است. افزایش قدرت و استقامت عضلانی موجب می‌شود که راستای قرارگیری استخوان‌ها و مفاصل اصلاح شود و این موضوع تاثیر مستقیم بر میزان فشار وارد شده بر صفحات رشد استخوانی در استخوان تیبیا دارد. تقویت عضلات زانو آن هم در حالی که زانو دردناک است، می‌تواند کار مشکلی باشد. بنابراین بسیار مهم است که به دقت تمرینات را طبق دستورالعمل پزشک خود انجام دهید و شدت تمرین را مطابق یا توصیه‌های او کم یا زیاد کنید. انجام دادن بیش از حد یک تمرین یا فشار آوردن بیش از حد به زانو در حین تمرین موجب وارد شدن آسیب بیشتر و بدتر شدن وضعیت بیماران مبتلا به ازگود اشلاتر می‌شود.
