صدا دادن مفصل گردن حالتی است که در آن هنگام چرخش و یا انحراف گردن (خم شدن جانبی)، صدای واضحی از ناحیه سر بگوش می‌رسد. در اغلب موارد، صدا کردن گردن در اثر خشکی عضلات گردن است که موجب می‌شود در هنگام حرکت‌های خاص گردن، مهره‌ها بر روی یکدیگر ساییده شده و صدا تولید کنند. درحالی‌که ممکن است هیچ علامتی همراه با صدای گردن نباشد، اما احتمال دارد به‌مرور زمان علائمی شامل: اسپاسم (گرفتگی) مداوم عضلات گردن سردرد، گردن درد یا کمردرد در افراد پدیدار گردد. در اغلب موارد معمولاً صدای گردن، به کمک شکستن قولنج مفاصل (رهایش مفصلی) برطرف شده و خشکی مفصل نیز از بین می‌رود.
فهرست مطالب
علل ایجاد صدا در گردن
کاویتاسیون (یا حفره‌زایی)
مایع غلیظی (مایع سینوویال) در اطراف هر یک از هفت مفصل گردن وجود دارد که اصطکاک بین آن‌ها را کاهش داده و حرکت آن‌ها را تسهیل می‌کند. این مایع حاوی گاز نیتروژن و دی‌اکسید کربن می‌باشد. ممکن است این گازها درون این مایع مفصلی، تشکیل حباب دهند.
هنگام حرکت مفصل گردن، ممکن است فشار وارده بر این حباب‌ها افزایش یابد، درنتیجه احتمال دارد این حباب‌ها دچار ترکیدگی یا همجوشی شوند، به این فرایند، حفره‌زایی یا کاویتاسیون می‌گویند. در اثر این فروپاشی حباب‌ها یک صدایی تولید می‌شود و می‌توان آن را عامل اصلی صدای گردن دانست.
فتق دیسک مهره‌ها (بیرون‌زدگی دیسک)
هنگام حرکت سریع گردن، فتق دیسک مهره‌ها (بیرون‌زدگی دیسک) می‌تواند باعث شود، دو مهره مجاور ، (استخوان‌های ستون فقرات) نزدیک یکدیگر قرارگرفته و باهم اصطکاک پیدا کنند. همچنین اگر مفصل به‌اندازه کافی روان و انعطاف‌پذیر نباشد، ایجاد سطح تماس بین مهره‌ها (ماش دو مهره بروی یکدیگر)، می‌تواند باعث ایجاد صدا در مفصل گردد.
رباط‌ها
هنگامی‌که یک یا چند استخوان به هم می‌رسند، رباط‌ها آن‌ها را به هم متصل کرده و حرکت آن‌ها را میسر می‌سازند. ممکن است استخوان‌ها در برخی از قسمت‌های خود برجستگی‌هایی داشته باشند، رباط‌ها ممکن است در بین این برجستگی‌ها گیر کرده و مجدداً رها شوند. هنگامی‌که رباط‌ها بر سطح این برجستگی‌های استخوانی می‌لغزند، ممکن صدایی از آن‌ها شنیده شود. کشش و رهایش سریع رباط‌ها می‌تواند صدا تولید کند، به‌خصوص در مواقعی که یک نیرویی در جهت مخالف بر آن‌ها وارد شود، این اتفاق معمولاً هنگام گرفتگی‌های شدید عضلانی رخ می‌دهد.
مشکلات مفصلی
- ممکن است بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان و آرتروز ، سطح مفصل را ناهموار یا زبر نمایند. این شرایط باعث ایجاد تغییرات و تحلیل در استخوان‌های گردن می‌شود، درنتیجه هنگام حرکت گردن ممکن است صدا تولید شود.
- آرتروز گردن (اسپوندیلوز گردن) پس از سن ۵۰ سالگی، توانایی و کیفیت دیسک‌های اسفنجی بین مهره‌های گردن کاهش می‌یابد، درنتیجه پوشش بین استخوان‌ها ضعیف می‌شود. هم‌زمان با ضخیم‌تر شدن مهره‌های گردن و رباط‌ها، آن‌ها به فضای بین استخوان‌ها تجاوز کرده و فضای بین استخوان‌ها را کوچک‌تر می‌کنند. در پی این فرایند، گردن دچار سفتی شده و گردن درد، به سراغ بیمار می‌آید، همچنین در افراد مسن این فرایند منجر به تولید صدا می‌گردد.افزایش سن یکی از علل صدا دادن گردن و شانه می‌باشد.
- آسیب‌دیدگی‌های قبلی گردن که ممکن است در افراد خاصی در اثر فعالیت‌های شدید مانند ورزش و یا حرکات ژیمناستیک رخ دهد. مفصل آسیب‌دیده گردن ممکن است استرس بیشتری را تجربه نماید، درنتیجه هنگام انجام حرکات خاص ممکن است در گردن صدا ایجاد شود. چسبندگی در مفاصل نیز می‌تواند سروصدا تولید نماید، بخصوص در هنگام پیچش و چرخش سر، زیرا که حرکت مفصل دچار محدودیت شده است. ازلحاظ علمی معمولاً این حالت فراتر از یک صدای تیز و دل‌خراش می‌باشد.
علائم و نشانه‌های همراه صدا دادن گردن
- کاهش دامنه حرکتی گردن: ممکن است سر و گردن انعطاف‌پذیری طبیعی خود را از دست بدهند، به‌ویژه هنگامی‌که قصد دارید گوش خود را به شانه‌ها برسانید (خم شدن جانبی) یا زمانی که تلاش می‌کنید پشت شانه خود را ببینند (چرخش).
- سردرد: درد در پشت سر و یا گردن می‌تواند به ناحیه شقیقه‌ها و یا پیشانی انتشار یابد.
- درد عضلانی و حساسیت به لمس، هنگام لمس یا فشار دادن بر روی عضلات گردن.
- بی‌حسی یا سوزن سوزن شدن دست، براثر تحت‌فشار قرار گرفتن عصب و یا ایجاد آرتروز گردن، که ممکن است به علت اسپاسم (گرفتگی) عضلات گردن برای مدت‌زمان طولانی و یا افزایش سن اتفاق افتد.
- سفتی و یا وجود یک توده “سخت” قابل لمس که ممکن است در محل اسپاسم‌های عضلانی حس شود.
- گاهی اوقات قرمزی در پوست اطراف گره موجود در عضله قابل‌توجه است و پس از یک دوش گرم خود را بیشتر نمایان می‌سازد.
عوارض جانبی ایجاد صدای گردن
صدا دادن گردن می‌تواند اثرات نامطلوبی را در پی داشته باشد، ازجمله:
- گردن درد: وجود صدا هنگام حرکت گردن، می‌تواند پس از مدتی دامنه حرکتی گردن را کاهش دهد. این امر می‌تواند باعث التهاب و درد شود چراکه تجمع فشار و استرس بر گردن افزایش می‌یابد.
- آرتروز گردن: وجود مداوم تق‌تق گردن، استرس قابل‌توجهی بر مفاصل آن وارد می‌کند، این امر می‌تواند، باعث کشش بیش‌ازحد رباط‌ها شود. درنتیجه ممکن است گردن دچار بی‌ثباتی شود. این بی‌ثباتی، باعث تشکیل پل‌های استخوانی بین مهره‌ها می‌شود، زیرا بدن تلاش می‌کند این بی‌ثباتی را از بین ببرد.
- سکته مغزی: تق‌تق مکرر گردن می‌تواند به رگ‌های خونی گردن یا شریان‌ها آسیب برساند. پارگی شریان‌ها می‌تواند به خونریزی و تشکیل لخته خون منجر شود. ممکن است این لخته خون وارد مغز گردد. لخته شدن خون می‌تواند جریان خون را مسدود کرده و از رسیدن اکسیژن به سلول‌های مغزی جلوگیری کند.
