گردن، یا ناحیه گردنی ستون فقرات شما، بیش از هر قسمت دیگری از بدن، امکان حرکت را فراهم میکند. با اینکه این هفت مهره، برای استحکام و ثبات بخشیدن به ناحیه گردن طراحی شدهاند، اما گردن درد عارضه پزشکی بسیار شایعی است که ۸۰% از افراد در مقطعی از زندگی به آن دچار میشوند. اکثرِ موارد گردن درد بعد از مدتی خودبخود رفع میشوند، حال آنکه بعضی از عارضههای پزشکی زمینهای میتوانند باعث بروز گردن درد دائمی شوند. اگر در هر جایی از ستون فقرات گردنیتان از کف جمجمه گرفته تا بالای کمر احساس درد میکنید، در این صورت به پزشکی نیاز دارید که در درمان گردن درد تخصص داشته باشد.
فهرست مطالب
علل گردن درد
اعمال و حرکات تکراری
بعضی از اعمال و حرکات، اگر به مدت طولانی مکرراً انجام شوند میتوانند باعث اسپاسم، رگ به رگ شدن یا تنش عضلات گردن و یا حتی التهاب مفاصل آن شوند. بعضی از این اعمال عبارتند از:
- وضعیت بد قرارگیری بدن، مثل خم کردن سر به جلو یا چرخاندن آن به یک حالت غیرمعمول. گاهی اوقات، هنگامی که با تمرکز به چیزی نگاه میکنیم یا کاری انجام میدهیم، متوجه نیستیم که در حالت نامناسبی قرار گرفتهایم که میتواند باعث گردن درد بشود.
- قرار گرفتن در حالت تفکر (وضعیتی که در آن سر یا پیشانی روی مشت یا دست قرار میگیرد) به مدت طولانی میتواند باعث گردن درد بشود.
- استرس، میتوند منجر به گردن درد شود. آیا توجه کردیدهاید، موقعی که تحت استرس هستید عضلاتتان چقدر سفت میشوند؟ این وضعیت در مورد عضلات گردن، به خصوص عضلاتی که از پشت سر تا شانهها کشیده شدهاند، هم صادق است. وقتی که این عضلات سفت میشوند در پشت گردنتان احساس درد میکنید.
- ورزشها یا کارهایی که در آنها از دستها یا بالاتنه استفاده میشود.
آسیبهای حاد
اعمال یا حرکات ناگهانی میتوانند باعث آسیبهای حاد در گردن و در نهایت بروز گردن درد شوند. این آسیبها میتوانند جزئی یا شدید باشند، اما در هر حال بهتر است برای چنین مشکلاتی به پزشک مراجعه شود، خصوصاً اگر درد ادامه داشته باشد.
آسیبهای جزئی گردن میتوانند ناشی از زمین خوردن، پیچش بیش از حد عضلات گردن یا سقوط از یک ارتفاع کم باشند. آسیبهای شدید گردن معمولاً بعد از یک تصادف رانندگی، یک آسیب ورزشی، ضربهای به سر یا سقوط از یک ارتفاع زیاد بروز میکنند. زخمهای چاقو و فشرده شدن گلو و گردن هم میتوانند باعث گردن درد شدید شوند.
آسیبهای گردن معمولاً باعث مشکلات زیر و در نهایت گردن دردهای جزئی یا شدید میشوند:
- کشیدگی یا پیچخوردگی عضله.
- شکستگی یا دررفتگی مهرههای ستون فقرات: باید به دقت به این مشکلات رسیدگی شود چرا که آسیبهای ستون فقرات میتوانند منجر به فلج شوند.
- دیسک گردن: هنگامی که دیسک بین مهرههای ما تخریب یا پاره میشود، ماده ژلهای درون آن به بیرون نشت کرده (فتق دیسک) و یک عصب را فشرده میکند. این حالت میتواند باعث علائمی مثل سردرد، سرگیجه، تهوع و درد شانهای شود که به بازوها هم کشیده میشود.
عارضهها
گاهی اوقات یک عارضه زمینهای نهفته باعث گردن درد میشود. بعضی از این عارضهها عبارتند از:
- آرتروز: ما اکثراً آرتروز را مرتبط با مفاصل زانوها و دستها میدانیم، حال آنکه این بیماری میتواند هر مفصلی در بدن، از جمله مفاصل گردن، را درگیر کند.
- آنفولانزا: آنفولانزا معمولاً باعث تب و درد در بدن میشود؛ از همین رو، در اکثر موارد مبتلایان به آنفولانزا دچار گردن درد هم میشوند.
- مننژیت: مننژیتهای ویروسی یا باکتریایی بافتهای مغز و نخاع را درگیر میکنند. این حالت باعث خشکی شدید گردن میشود، طوری که شخص به سختی میتواند سینه خود را با چانهاش لمس کند. علائم مننژیت که معمولاً ناگهانی رخ میدهند عبارتند از سردرد، تب یا گاهی استفراغ.
- مشکلات قلبی: گاهی اوقات مشکلات قلبی، مثل یک حمله قلبی، باعث گردن دردهای ارجاعی میشوند.
- تورتیکولی (کجی گردن): تورتیکولی عارضهای است که در آن گردن دچار اسپاسم یا انقباض عضلانی شدید میشود. این عارضه عموماً باعث میشود که سر به یک طرف بچرخد. این مشکل میتواند مادرزادی و یا ناشی از یک آسیب یا بیماری به خصوص باشد.
علائم
گردن درد به اشکال مختلفی بروز کرده و اغلب با چرخاندن سر یا حرکت دادن گردن تشدید میشود. درد ستون فقرات گردنی میتواند به اشکال زیر بروز کند:
- درد مبهم گردن
- درد تند و چاقو مانندِ متمرکز در یک ناحیه
- کوفتگی
- حساسیت به لمس
- دردهای ضرباندار
گردن درد میتواند با علائم دیگری همراه باشد، از جمله:
- محدود شدن دامنه حرکت گردن
- مور مور شدن، بیحسی یا درد در شانهها، بازوها و مچ دستها
- دشواری بلع
- ورم غدد لنفاوی
- درد بالا یا پایین کمر
- سردرد
درمان
گاهی اوقات ممکن است از دارو برای درمان درد گردن استفاده شود. در این حالت با توجه به دلیل ایجاد گردن درد، ممکن است برای بیمار از داروهای زیر استفاده شود:
- داروهای ضد التهاب غیر استروئید (NSAIDs)
- داروهای ریلکس کننده عضلات
- تجویز موقت داروهای ضد درد اوپیوئیددرمان گردن درد
در بعضی موارد گردن درد، می توان از تزریق موضعی داروهای مناسب برای رفع مشکل بیمار استفاده کرد.
فیزیوتراپی
در اکثر مواقع فیزیوتراپی با یک برنامه درمانی برای بیمار همراه است. درمان های فیزیوتراپی می تواند شامل اقدامات انفعالی همچون سرما یا گرما درمانی، استفاده از امواج مافوق صوت، و ماساژ باشد که می تواند به تسکین درد و کاهش سفتی عضلات کمک موثر کند. علاوه بر این تمرین های حرکتی فیزیوتراپی می تواند باعث تقویت عضلات و افزایش دامنه حرکتی آنها شود. متخصصان فیزیوتراپی همچنین به بیماران آموزش مناسب را درباره شرایط و مسائل مربوط به بیماری و وضعیت قرارگیری مناسب بدن و تکنیک های ریلکس کردن ارائه می نمایند.
حرکات اصلاحی
حرکت های اصلاحی و ورزش گردن درد یک بخش معمول همه برنامه های درمانی برای گردن درد است. یک برنامه معمول حرکتی در این رابطه شامل ترکیبی از حرکت های کششی و تقویتی، حرکت های آیروبیک، و احتمالاً حرکت های نقطه ماشه ای (تریگر پوینت) است. در زمان انجام ورزش گردن ، هنگامی که سر و شانه به سمت جلو خم می شوند، بعضی عضلات خاص کوتاه شده و محکم می شوند. این شرایط در صورت ادامه یافتن می تواند باعث گردن درد دائمی شود.
تزریق
فردی که دارای گردن درد مزمن است، احتمالاً می تواند از نتایج حاصل از تزریق کورتیزون در مراحل اولیه درمان خود بهره مند شود. کورتیزون می تواند التهاب ایجاد شده در اطراف یک مفصل، عصب، یا ساختارهای دیگر بدن را کاهش دهد و به این ترتیب به کاهش درد و ریکاوری سریع تر بیمار کمک نماید. کورتیزون بطور خاص یک داروی مسکن درد نیست. فعالیت این دارو فقط، کاهش التهاب بدن است. به همین خاطر در اغلب موارد کورتیزون به همراه یک ترکیب از مواد بی حسی به محل آسیب دیده تزریق می شود. به این ترتیب تزریق داروی بی حسی می تواند کاهش فوری و موقت درد بیمار را به همراه داشته باشد و در صورتی که تزریق به صورت موفقیت آمیز انجام شده باشد، کورتیزون می تواند به تدریج وضعیت مفاصل را بهبود ببخشید و در بلند مدت درد را از بین برده و حرکت های مفصل را ترمیم کند.
گردنبند طبی
ابزارهای تثبیت کننده گردن می توانند حرکت های گردن را محدود کرده و به گردن برای تحمل وزن سر کمک نمایند. به هر حال دراز کشیدن نیز می تواند دارای تاثیر مشابه بر روی وضعیت گردن باشد. محدود کردن حرکت های گردن و کاهش فشار (وزن) وارد شده به آن می تواند به عضلات استراحت دهد تا به این ترتیب بهبود پیدا کرده و عملکرد عادی خود را باز یابد.
ترکشن (کشش ستون فقرات)
گاهی اوقات، می توان از کشش ستون فقرات بنا به تجویز متخصص برای کمک به درمان گردن درد استفاده کرد. از این روش درمانی برای جدا کردن سطح مفاصل موجود در گردن استفاده می شود که می تواند در صورت ابتلای فرد به آرتروز گردن نتایج مفید برای بیمار داشته باشد. در صورتی که شما با مشکل برآمدگی یا فتق ریسک روبرو هستید، کشش ستون فقرات می تواند مقداری فضا برای اعصاب آسیب دیده ایجاد کند و به این ترتیب درد بیمار کاهش پیدا خواهد کرد.
ماساژ
در صورتی که گرفتگی و سفت شدن عضلات دلیل اصلی گردن درد باشد، متخصص فیزیوتراپی می تواند از تکنیک های ماساژ برای کمک به کاهش گرفتگی و درد در این عضلات به علت آرتروز گردن استفاده کند.
لیزر درمانی
لیزر درمانی روشی است که در آن از طول موجه خاص لیزر برای بافت استفاده می شود و به این ترتیب به تسریع فرآیند بهبود بیمار کمک موثر می شود. این روش معمولاً برای بیمارانی استفاده می شود که از مجموعه متنوعی از شرایط دیسک گردن ، گردن درد حاد و مزمن رنج می برند و در این حالت امکان کاهش و حذف درد، ورم و التهاب، اسپاسم و بهبود عملکرد عضلات وجود دارد.
در لیزر درمانی از پرتو لیزر بطور مستقیم بر روی ناحیه آسیب دیده از ۳۰ ثانیه تا چند دقیقه استفاده می شود. پرتو لیزر معمولاً توانایی ۲ تا ۵ سانتی متر نفوذ به زیر پوست دارد. هنگامی که پرتو لیزر از لایه های پوست عبور کرده و به نواحی تحت درمان رسید، این پرتو توسط بافت هدف و اجزای حساس به نور موجود در سلول ها جذب می شود. هنگامی که این پرتو انرژی جذب شود، یک مجموعه از رویدادها در سلول شروع می شود که به تدریج باعث بهبود بافت آسیب دیده می شود و به این ترتیب بیمار با کاهش درد، التهاب، ورم و کاهش کلی زمان درمان با افزایش متابولیسم درون سلولی مواجه خواهد شد.
جراحی
گزینه جراحی به ندرت برای گردن درد تجویز میشود. با این حال، اکثراً در مواردی که دارو، فیزیوتراپی و درمانهای خانگی پیشنهاد شده اثربخش نباشند، پزشک این گزینه را برای عارضههایی مانند درمان مشکلات اعصاب و فشردگی نخاع توصیه میکند.