بارداری همیشه با کمردرد همراه بوده است. بیش از ۷۰ درصد از زنان از کمر درد به خصوص در سه ماهه دوم و سوم بارداری می‌نالند. کمردرد در دوران بارداری معمولاً در محل تلاقی لگن و ستون فقرات در مفصل ساکرولیاک دیده می‌شود. با این که کمردرد در بارداری وجود دارد اما قابل درمان است! درک علت بروز کمر درد و دانستن راه کاهش این درد می‌تواند به شما کمک کند.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#6fb5f3″]درد کمر در دوران بارداری امری طبیعی است که اکثر خانم‌های باردار با آن روبه‌رو می‌شوند، ولی علاوه بر علل طبیعی ایجاد کمر درد، عواملی مانند پوکی استخوان و آرتروز ستون فقرات نیز می‌توانند منجر به ایجاد کمردرد بارداری شوند. متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توان‌بخشی دکتر سعیدی، با تشخیص علت دقیق کمر درد شما در دوران بارداری، از روش‌های مطمئن و امن فیزیوتراپی مانند ماساژ درمانی، طب سوزنی، درمان دستی و ورزش‌های مخصوص کمردرد در بارداری برای درمان درد کمر شما استفاده می‌کنند. در صورت داشتن هر گونه سؤال در زمینهٔ درمان فیزیوتراپی کمردرد در بارداری، نیاز به مشاوره و یا دریافت نوبت می‌توانید با شماره ۰۲۱۶۶۵۳۳۲۴۵ تماس حاصل فرمایید.[/alert]
فهرست مطالب
علل
شایع‌ترین علل انواع کمردرد در بارداری شامل موارد زیر می‌شود:
- افزایش وزن: در دوران بارداری، زنان مقدار زیادی وزن اضافه می‌کنند و ستون فقرات آنها باید این وزن اضافه را تحمل کند. وزن کودک در حال رشد و فشار رحم بر عروق خونی و عصب‌ها در قسمت لگن و کمر باعث ایجاد درد در کمر در دوران بارداری می‌شود.
- تغییر وضعیت بدن: بارداری مرکز ثقل بدن را تغییر می‌دهد. در نتیجه به دلیل کشیده شدن عضلات شکم که باعث حفظ تعادل بدنی شما می‌شود، کمر درد به وجود می‌آید.
- جدایی عضلانی: با بزرگ شدن رحم، دو لایه موازی عضلات که از قفسه سینه به سمت استخوان شرمگاهی کشیده شده‌اند از وسط از هم جدا می‌شوند. این جدا شدن درد کمر را تشدید می‌کند.
- استرس: استرس‌های هیجانی می‌توانند باعث ایجاد تنش در عضلات کمر شوند که نتیجه آن بروز کمر درد یا اسپاسم عضلات کمر خواهد بود.
- اضافه وزن: احتمال کمر درد در افرادی که در زمان بارداری اضافه وزن دارند یا زایمان اول آنها نیست بیش از سایرین است. فعالیت‌های شدید، سابقه کمر درد یا درد لگن یا آسیب‌دیدگی‌های لگن می‌تواند باعث کمردرد بارداری شود.
- تغییرات هورمونی: هورمون‌های صاف کننده رباط مانند رلاکسین باعث می‌شوند که مفاصل شما بیش از حد عادی حرکت کنند و در نتیجه در کمر و ران‌ها کشیدگی بیشتری ایجاد می‌شود.
- وضعیت قرار گرفتن جنین: وضعیت کودک (به خصوص در زمان نزدیک به پایان دوران بارداری) ممکن است باعث فشرده شدن عصب‌ها و کمر درد شود
- کمر درد لگنی: احساس درد در جلوی استخوان شرمگاهی یا اطراف آن نیز می‌تواند از عوامل کمر درد در دوران بارداری و نشانه نقص عملکرد مفصل لگنی مربوط به رباط‌های خاص لگن باشد.
درمان
استعمال یخ
برای کمردردهای حاد (در ۴۸ تا ۷۲ ساعت اول)، یک تکه یخ که در حوله‌ای پیچیده شده است را به مدت ۱۵ دقیقه روی محل درد قرار دهید تا تورم را کاهش داده و ارسال سیگنال درد به سمت مغز را کند کند، برای این کار می‌توانید از بسته سبزیجات یخ‌زده هم می‌توانید استفاده کنید.
استفاده از گرما
بسته‌های گرم می‌توانند با افزایش گردش جریان خون در عضلات دردناک، درد را کاهش داده و باعث شل شدن عضلات شوند.
ساپورت شکم (شکم‌بند)
به کمک یک شکم‌بند مخصوص، وزن کودک در حال رشد را تحمل کرده تا فشار کمتری بر کمر و شکم شما وارد شود.
تشک خواب مخصوص حاملگی
بیشتر زنان بیان می‌دارند که در دوران بارداری بیش از مواقع دیگر در خواب آنها اختلال ایجاد می‌شود. قرار دادن یک تشک زیر شکم در زمان خواب می‌تواند درد کمر را با آتل کردن شکم کاهش دهد بنابراین عضلات کمر دچار کشیدگی نمی‌شوند.
کایروپراکتیک
شکم برآمده و افزایش انحنای کمر، تغییرات لگن و سازگاری وضعیتی بدن در دوران بارداری می‌تواند باعث ناترازی ستون فقرات و مفاصل شود زمانی که درمان‌های دستی یا کایروپراکتیک به درستی انجام شوند می‌توانند تعادل و تراز لگن را بازگردانند.
ماساژ
ماساژ برای زنان بارداری که دچار کم درد شده‌اند مفید است. ماساژ بارداری برای کاهش تورم بارداری و کاهش استرس و فشار ناشی از افزایش وزن بر مفاصل حمل‌کننده وزن بدن طراحی شده‌اند.
طب سوزنی
طب سوزنی یک شکل از طب سنتی چینی است که با استفاده از تعدادی سوزن برخی نقاط خاص بدن را تحریک کرده تا کمردرددوران بارداری را کاهش دهد. طب سوزنی گوش، درد پایین کمر در دوران بارداری را پس از یک هفته کاهش می‌یابد.
تمرینات ورزشی برای کاهش کمر درد در دوران بارداری
- تمرینات قلبی عروقی
تمرینات قلبی عروقی ملایم تا متوسط مانند پیاده‌روی، شنا و دوچرخه‌سواری بدون خسته کردن می‌تواند برای زنان باردار مطمئن و بی‌خطر باشد و نرخ ضربان قلب را افزایش داده و به درمان کمردرد کمک می‌کند.
- خمش لگن (تیلت لگن)
به پشت روی زمین دراز بکشید، زانوهای خود را خم کنید به طوری که کف پا روی زمین قرار گرفته باشد، دست‌های خود را زیر کمر قرار دهید. شما با این کار فضایی بین کمر و زمین ایجاد می‌کنید. اکنون، قسمت پایین کمر خود را از روی زمین بلند کنید، خم شدن لگن باعث می‌شود که عضلات شکم و باسن شما شل شده و درد کمرکاهش یابد.
- اسکات با تکیه بر دیوار
انجام حرکت اسکات با تکیه بر دیوار می‌تواند کمردرد در بارداری را کاهش دهد. اسکات با تکیه بر دیوار بر عضلات باسن، شکم و ران‌ها تأثیر می‌گذارد. قسمت پایین کمر خود را به دیوار چسبانده و زانوهای خود را به اندازه ۹۰ درجه خم کنید. با تکیه دادن کمر و باسن به دیوار به آرامی و آهسته بلند شوید.
- کشش کمر
کشش کمر برای رفع کمردرد در بارداری بسیار مؤثر است. در حالی که پاهای خود را خم کرده‌اید و به گونه‌ای بنشینید که پاشنه‌های پا به باسن چسبیده باشد. دست‌ها را در جلوی خود به اندازه عرض شانه باز کنید و به آرامی خود را به سمت عقب بکشید. این کار را تا زمانی که احساس کشش در کمر و شانه‌های خود احساس کردید ادامه دهید.
- کشش قفسه سینه
روی زانوی راست خود زانوزده و بنشینید و زانوی چپ خود را با زاویه ۹۰ درجه نسبت به زمین قرار دهید. به آرامی روی زانوی چپ خود خم شوید. دست راست خود را داخل زانوی چپ روی زمین قرار دهید. با بازوی راست، بدن خود را به سمت سقف بکشید و قفسه سینه خود را به طور کامل باز کنید. با این حرکت عضلات شانه‌ها، کمر و بازوان شما کشیده شده و درد کمر شما به میزان زیادی کم می‌شود.
- کشش عضلات همسترینگ
کشش عضلات همسترینگ یک حرکت ورزشی بسیار مؤثر در کاهش درد کمر در دوران بارداری است اما شما باید آن را به آرامی و با احتیاط انجام دهید. پاهای خود را به شکل V باز کنید. به آرامی دست را به سمت پای همسوی خود کشیده تا انگشتان پا را لمس کنید. بیش از حد بدن خود را نکشید. فقط به سمت جلوی زانو خم شوید. به آرامی دست مخالف را بلند کرده و از بالا به سمت پایی که در حال کشش است ببرید.
- کشش فلکسور ران
روی زانوی راست خود زانو بزنید و ران چپ را با زاویه ۹۰ درجه قرار دهید و بقیه پای چپ را روی زمین قرار دهید. به آرامی به سمت جلوی پا خم شوید. بازوهای خود را به آرامی به سمت سقف بلند کنید و خود را به سمت جلو بکشید.
پیشگیری
سعی کنید اجسام سنگین بلند نکنید
اگر لازم است که برای بلند کردن یکشی سنگین به سمت جلو خم شوید، آن را درست و صحیح بلند کنید! از کمر خم نشوید؛ زانوهای خود را خم کرده یا زانو بزنید و شی‌ء را بلند کنید. سعی کنید که کمر شما بیش‌ازاندازه کشیده نشود.
وضعیت صحیح بدن (پوسچر) را تمرین کنید
- از نشستن یا ایستادن‌های طولانی مدت بپرهیزید. از یک چهارپایه یا صندلی استفاده کنید و از ایستادن روی یک پا بپرهیزید. در صورتی که مجبور هستید برای مدت طولانی بایستید سعی کنید که متناوباً نشسته و دوباره بایستید.
- روی صندلی بنشینید که از کمر شما محافظت کند یا یک بالش پشت کمر خود قرار دهید و سعی کنید که مستقیم بنشینید.
- مستقیم و صاف بایستید و شانه‌های خود را شل نگه دارید.
- در محل کار و در هنگام رانندگی، توجه داشته باشید که صندلی از کمر شما محافظت کند.
- سعی کنید که پاهای خود را روی هم قرار ندهید و به طرز صحیح پشت کامپیوتر روی صندلی بنشینید.
به پهلو بخوابید
به پهلو بخوابید و در هنگام خواب زانوهای خود را قفل نکنید. از بالش‌های مخصوص بارداری استفاده کنید تا راحت‌تر بخوابید یا یک بالش بین پاهای خود و یک بالش زیر شکم خود قرار دهید؛ با این کار از این که پای بالایی شما به سمت جنین بچرخد جلوگیری کرده و در هنگام خواب وضعیت بدنی شما مناسب خواهد بود.
