درد خلفی زانو به معنای درد در پشت زانو میباشد. در این مقاله شایعترین علل درد پشت زانو، علل مهم اما کمتر شایع این درد، آسیبها و بیماریهای مهم و مرتبط با درد خلفی زانو (که نباید نادیده گرفته شوند) و روشهای درمانی درد پشت زانو (بر اساس علت ایجاد کنندهی آن) را بررسی میکنیم. تاندونیت عضلهی دوسر رانی (تاندونیت همسترینگ) شایعترین علت بروز درد پشت زانو است. بسیاری دیگر از عوامل دیگر نیز میتوانند موجب درد و تورم ناحیه خلفی زانو شوند.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#6fb5f3″]متخصصین ما در کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر سعیدی، با توجه به علت زمینهای درد پشت زانو، برنامهی درمانی اختصاصی برای شما تدوین میکنند و به نحو موثری با شما در تعامل خواهند بود تا روند بهبود شما را تسریع کنند. برنامهی فیزیوتراپی شما در این کلینیک شامل روشهایی مانند ماساژ، درمان دستی، اولتراسوند، لیزر، تحریک الکتریکی عصبها، شاکویوتراپی و طب سوزنی میشود که به شما کمک میکند در کمترین زمان ممکن به روند عادی زندگی و فعالیتهای سابق خود بازگردید.
جهت مشاوره و آگاهی از درمانهای فیزیوتراپی مناسب برای درمان درد پشت زانو در کلینیک ما، میتوانید از شماره ۰۲۱۶۶۵۳۳۲۴۵ برای مشاوره با متخصصین ما یا رزرو نوبت استفاده نمایید.[/alert]
فهرست مطالب
علل
تاندونیت همسترینگ
تاندونیت همسترینگ به وضعیتی گفته میشود که در آن، بافت یکی از تاندونهای همسترینگ دچار آسیب یا التهاب میشود. این حالت در قسمت فوقانی زانو و در محل اتصال تاندونهای همسترینگ به زانو رخ میدهد و موجب درد پشت زانو میشود.
کیست بیکر
کیست بیکر، یک کیست حاوی مایع است که موجب برآمدگی در پشت زانو و حس گرفتگی و تنگی در پشت زانو میشود. درد در پشت زانو ممکن است با کامل خم کردن یا کامل باز کردن زانو بیشتر شود. کیست بیکر که با نام کیست پوپلیتال نیز شناخته میشود، معمولا بر اثر وجود عارضه یا مشکل زمینهای دیگری در زانو، مانند آرتروز یا پارگی مینیسک، ایجاد میشود. هر دوی این موارد موجب تولید بیش از حد مایع سیناویال در مفصل شده که این موضوع میتواند منجر به تشکیل کیست بیکر شود.
پارگی مینیسک
پارگی مینیسک یکی از شایعترین آسیبهای زانو است. هر گونه فعالیتی که باعث شود زانوی شما تحت فشار چرخیده شود، خصوصا وقتی که تمام وزن خود را روی زانو انداختهاید، میتواند موجب پارگی مینیسک شود. هر یک از زانوها دارای دو بافت غضروفی هلالی شکل به نام مینیسک است که موجب جذب فشارهای وارد شده بین دو استخوان ساق پا و ران پا میشود. پارگی مینیسک موجب درد، تورم و خشکی در پشت زانو میشود.
ساق تنیسبازان ( پارگی عضله دوقلو)
“ساق تنیسبازان” یک اصطلاح کلی در پزشکی است که برای توصیف درد ساق پا ناشی از پارگی سر داخلی عضله دوقلوی ساق پا، به کار میرود. پارگی عضلهی ساق پا ناشی از کشیدگی عضلات ساق پا یا عضلات پلانتاریس و یا هر دوی آنها است.
آسیبهای گوشهی خلفی جانبی
آسیبهای گوشهی خلفی جانبی، موجب درد در پشت زانو و کنارهی خارجی زانو میشود. این آسیبها زیاد شایع نیستند و در حدود نیمی از این آسیبها در حین فعالیت ورزشی رخ میدهند. تصادفات ماشین نیز عامل شایع دیگری برای این آسیبها است.
ترومبوز ورید عمقی
ترومبوز ورید عمقی یک اصطلاح پزشکی به معنای تشکیل لختهی خون در رگهای ساق پا است. این عارضه معمولا پس از جراحی و یا پس حرکت ندادن پا برای یک دورهی طولانی مدت ایجاد میشود و میتواند موجب درد پشت زانو شود. بسیار مهم است که این مشکل با آسیب کشیدگی عضله ساق پا اشتباه گرفته نشود، چرا که ترومبوز ورید عمقی یک وضعیت بسیار جدی و خطرناک است که در صورت عدم درمان یا درمان اشتباه، میتواند به مرگ منجر شود.
آسیب رباط صلیبی خلفی
آسیبهای رباط صلیبی خلفی موجب کشیدگی یا پارگی رباطی میشود که در ناحیه پشت زانو قرار دارد. نقش این رباط این است که از خم شدن زانو در جهت اشتباه جلوگیری کند و در واقع موجب خم شدن زانو به شکل صحیح شود. علائم آسیب رباط صلیبی خلفی عبارتند از درد در هنگام بروز آسیب و تورم زانو (میزان تورم به شدت آسیب بستگی دارد). در موارد بروز این آسیب ممکن است بیمار از خالی کردن زانو و احساس بیثباتی در زانو شکایت داشته باشد.
التهاب تاندون عضله دوقلو
در این حالت، تاندون بزرگی که به عضله دوقلوی ساق پا متصل است در محلی که به پشت زانو متصل شده است، دچار کشیدگی و التهاب میشود. این آسیب معمولا بر اثر استفاده بیش از حد از عضله (وارد کردن فشار مضاعف) ایجاد شده و موجب درد در ناحیه داخلی پشت زانو میشود.
درد ارجاعی
منظور از درد ارجاعی این است که محل بروز آسیبدیدگی یا مشکل در جای دیگری است اما درد آن در پشت زانو احساس میشود. برای مثال ممکن است مشکل اصلی در ناحیه پایین کمر و ستون فقرات باشد اما موجب این درد از طریق عصب سیاتیک تا پشت زانو منتشر میشود. در مواردی نیز ممکن است دردی که منشاء آن در زیر کشکک زانو (ناحیه پتلافمورال) است، در پشت زانو حس شود.
التهاب تاندون پوپلیتئوس
پوپلیتئوس نام عضله کوچکی در پشت زانو است که ممکن است تاندون متصل به آن دچار کشیدگی و التهاب شود. وظیفهی عضلهی پوپلیتئوس کمک به جرخش داخلی استخوان ساق پا (درشتنی) است. علائم تاندونیت پوپلیتئوس عبارتند از درد پشت زانو و حساسیت به لمس در هنگام وارد کردن فشار به پشت زانو. در حالتی که مفصل زانو از حالت خمیده و تحت فشار باز میشود و در حالتی که استخوان ساق پا به سمت بیرون چرخش دارد، این درد شدت پیدا میکند.
درمان درد پشت زانو
استراحت
استراحت کنید و از زانوی خود مراقبت کنید. فعالیتهایی که موجب درد زانو میشود را متوقف کنید و یا در انجام آن تغییری ایجاد کنید. در هنگام استراحت کردن، یک پشتی زیر زانوی خود قرار دهید.
سرمادرمانی
سرمادرمانی موجب کاهش التهاب زانو و تسکین درد میشود. بنابراین روی زانو کمپرس سرد (یا حتی بسته بندی سبزیجات یخ زده در فیزر) را قرار دهید. بهترین روش انجام سرمادرمانی این است که سه بار در روز و هربار به مدت ۲۰ دقیقه روی محل آسیبدیده و دردناک، کمپرس سرد قرار دهید.
زانوبند طبی (بریس)
هنگامی که میخواهید فعالیت یا ورزش کنید، برای پشتیبانی بیشتر از زانو، از بریس یا زانوبند طبی استفاده کنید. زانوبند طبی از عضلات و مفصل زانو پشتیبانی کرده و در مراحل اولیه بهبودی به روند بهبود آسانتر بافتها کمک میکند.
فیزیوتراپی
مدالیتههای درمانی فیزیوتراپی برای کاهش التهاب زانو و بهبود جریان خون، عبارتند از اولتراسوند، لیزردرمانی، تحریک الکتریکی عصب، شاکویوتراپی و طب سوزنی. برای اینکه فشار از روی مفصل زانو برداشته شود، لازم است که عضلات اطراف زانو تقویت شوند. در صورتی که نمیدانید چگونه ورزشهای تقویت عضلات زانو را انجام دهید، میتوانید با فیزیوتراپیست خود مشورت کنید تا حرکات مناسبی جهت تقویت عضلات چهار سر ران (عضلات جلوی ران در بالای کشکک زانو) را به شما آموزش دهد.
درمان دستی
درمان دستی یا تکنیک آزادسازی فعال، متد خاصی از ماساژدرمانی است که برای درمان آسیبها به کار میرود. این تکنیک میتواند بافتهای فیبروزی در همسترینگ را از هم باز کرده و بدین ترتیب گرفتگی و درد پشت زانو را برطرف کند.
ورزشهای تقویت عضلات زانو
کشش عضلات نیز در تسکین درد زانو موثر است. روی زمین بنشینید و پاهای خود را صاف کنید و در حالی که زانوی خود را صاف نگه داشتهاید، سعی کنید دستان خود را تا جای ممکن به مچ پاها نزدیک کنید. این حالت را برای ۱۰ ثانیه حفظ کنید و سپس عضلات خود را شل کنید. این حرکت را چند دقیقه ادامه دهید.
باید توجه داشته باشید که حرکات و تمرینات را به شیوهی صحیح انجام دهید و مکانیک حرکتی درستی داشته باشید. برای آن که این حرکات و تمرینات را به شیوهی صحیح انجام دهید میتوانید با کمک اطلاعات موجود در کتابها، فیلمها یا منابع اینترنتی، در مورد نحوهی تسکین درد زانو و انجام حرکات اطلاعات بیشتری کسب کنید. فیزیوتراپیست شما نیز میتواند به شما کمک کند و نحوهی صحیح انجام این تمرینات را به شما آموزش دهد.
تقویت عضلات نگهدارندهی لگن
در اغلب موارد، ضعیف بودن عضلات لگن و باسن عامل درد پشت زانو هستند. تقویت عضلات نگهدارندهی لگن (مانند عضله هیپ فلکسور) نیز اهمیت زیادی دارد. برای این منظور میتوانید حرکت صدف را انجام دهید. به پشت دراز بکشد و یک کش ورزشی را به دور زانوهای خود قرار دهید. در حالی که مچ پای شما با هم در تماس است، زانوهای خود را از هم فاصله دهید. این حرکت را در سه ست ۲۵ تایی انجام دهید.