بیماران، مراجعه کنندگان و پزشکان برای کنترل و درمان انواع بیماریها نیاز به فیزیوتراپی دارند. از جمله مزایای فیزیوتراپی این است که درمانگر برای هر فرد تمرینهای مخصوص و منحصر به فرد پیشنهاد میکند و این تمرینها به صورت عملی انجام میشوند. درمانگر ابتدا بیماران را مورد بررسی قرار میدهد و برای افزایش دامنه حرکتی، تسکین درد، بازسازی عملکرد و جلوگیری از معلولیت یا ناتوانی افراد برنامه مراقبتی لازم را پیشنهاد میکند. فیزیوتراپیست با بیمار، اعضای خانواده و افرادی که مراقب سلامتی بیمار هستند کار میکند تا اطمینان داشته باشد که اهداف برنامه مراقبتی کاملا اجرا میشود و بیمار نتایج مطلوبی دریافت خواهد کرد.
[alert type=”custom” close=”false” icon=”fa fa-hand-o-left” color=”#000000″ background_color=”#6fb5f3″]
ورزش درمانی و تمرینهای عملی از اصول اساسی درمان فیزیوتراپی است. فیزیوتراپیست با توجه به نیازهای خاص هر بیمار نوعی تمرین خاص برای مفصل انجام میدهد(یعنی نوع خاصی از حرکات غیر فعال در محدوده حرکتی فرد) یا برای افزایش سطح حرکتی و عملکرد مناسب یک عضله آنرا ماساژ میدهد. ممکن است درمانگران فیزیکی علاوه بر درمانهای دیگر از تکنیکهای دیگری مانند الکتروتراپی، اولتراسوند (امواج فرکانس بالا که حرارت تولید میکنند)، پکهای گرم و یخ استفاده کنند. همچنین آنها با ایجاد برنامههای آمادگی جسمانی و سلامتی برای شیوه زندگی سالم و فعالتر از ناتوانی حرکتی جلوگیری میکنند.
با مراجعه به مطب دکتر سعیدی می توانید هر کدام از این روش های درمانی را با توجه به نوع و شدت بیماری خود دریافت کنید. جهت ارتباط با ایشان و یا رزرو نوبت با شماره ۰۲۱۶۶۵۳۳۲۴۵ تماس حاصل فرمایید.[/alert]
کار درمانگر فیزیکی چیست؟
در واقع، بسیاری از پزشکان بیماران را با مشکلات مختلف فیزیکی از آسیبهای ورزشی تا آسیبهای عصبی به متخصصین فیزیوتراپی معرفی میکنند. ابتدا، درمانگران فیزیکی بیمار را ارزیابی میکنند و سوابق پزشکی او را بررسی میکنند. سپس، آنها برنامههای توانبخشی که برای ارتقاء سطح تحرک بیمار طراحی کردهاند را اجرا میکنند تا قدرت بدنی او افزایش پیدا کند ,درد او تسکین پیدا کند یا حداقل کاهش یابد. برنامههای درمان اغلب شامل تمرینهای مختلف و کشش، و همچنین روشهای درمانی عملی و استفاده از دستگاههایی است که به بهبود قدرت عضلات، دامنه حرکتی و عملکرد عضلات کمک میکند. همچنین این کار شامل آموزش بیمار یا مراقبان بیمار در فرآیند بهبودی میشود.
بیماری هایی که متخصص طب فیزیکی آنها را درمان می کند
در قسمت زیر برخی از بیماریها و صدماتی که درمانگر فیزیکی میتواند آنها را درمان کند آورده شده است.
سندرم گیلن باره(اختلال نادری است که در اثر حمله سیستم ایمنی بدن به اعصاب محیطی ایجاد میشود)
صدمات وارد شده به دیسک گردن
- کپسولیت چسبیده (شانه ی یخ زده)
- تاندونیت روتاتور کاف (تاندونیت سوپراسپیناتوس)
- شانه شناگر
- کشیدگی بی سپس(عضله دوکی شکل جلوی بازو)/ تاندونیت
- شکستگی ترقوه
- سندروم کتف صدا دهنده
- آرنج تنیس بازان (اپیکوندیلیت جانبی)
- آرنج گلف بازان (اپیکوندلیت میانی)
- سندرم تونل کارپال
- • تنوسینویت دکورون(التهاب غلاف تاندون ها و درد در قسمتی از مچ دست)
- • سندرم تونل کوبیتال(عصب اولنار در ناحیه آرنج)
- کشش رمبوید(عضلات کمربند شانه)
- سندرم خروجی قفسه سینه(TOS)
- سندرم T4(بیماری های تیروئید)
- بیماری شویرمان که منجر به گوژپشتی میشود
- درد در پایین کمر
- دیسک کمر دیسک / فتق دیسک بین مهرهای
- اسپوندیلولیستزیس کمری(لغزیدن و سر خوردن مهرههای ستون فقرات)
- اسپوندیلولیزیس کمری(لقی مهره ستون فقرات بدون لغزش)
- اسپوندیلیت آنکیلوزان یا روماتیسم ستون فقرات
- سندرم ایلیوتیبیال باند(ITB)
- فتق ورزشی (یکی از دلایل درد ناحیه لگن ورزشکاران)
- اختلال عملکرد کف لگن – بی اختیاری ادرار و درد لگن
- توتال هیپ آرتروپلاستی بهمعنایتعویض کامل مفصل ران
- سندرم پیریفورمیس(عضله کوچکی است که در عمق لگن و باسن قرار گرفته و از یک طرف به استخوان ساکروم یا خاجی و از طرف دیگر به قسمت های بالایی استخوان ران میچسبد)
- بورسیت تروکانتر بزرگ(درد در قسمت خارجی لگن خاصره)
- سندرم متقاطع تحتانی
- برداشتن سندرم هیپ لگن (موجب برخورد یک تاندون به قسمت خارجی مفصل میشود)
- بند لگنی (محل اتصال استخوان ران و استخوان لگن خاصره)
- پارگی /رگ به رگ شدن رباط صلیبی جلویی(ACL)
- کشیدگی همسترینگ
- تعویض کل مفصل زانو / آرتروپلاستی
- بورسیت پنجه غازی(جایی که تاندونهای سه ماهیچه به درشت نی میپیوندند)
- بیماری/ سندرم ازگود اشلاتر(مربوط به استخوانسازی بیش ازحد در ناحیه برجستگی استخوان درشت نی)
- کندرومالاسی کشکک یا سندرم زانوی دونده
- آرتروز زانو
- استئوکندریت دیسکان زانو(بخشی از غضروف ناحیه مفصل با استخوان ناحیه مربوطه جدا شده که ممکن است داخل فضای مفصل گردد)
- بورس جلوی کشککی (پره پاتلار)
- پیچ خوردگی مچ پا
- کشیدگی پرونئال(نازک نی) / تاندونیت
- فاسئیت پلانتار یا التهاب رباط کف پا
- التهاب تاندون آشیل
- درد و ورم ساق پا- سندرم تنش مدیال تیبیا(درد در جلو و داخل ساق پا )
- التهاب پاشنه پا در سنین رشد/ آپوفیزیت کالکانه
- سندرم تونس تارسال(سندرم تونل مچ پا)
- سندرم پای بی قرار(نوعی اختلال موقع خواب شب)
- گیرافتادگی عصب پرونئال
- آسیب مفصل لیسفرانک (شکستگی استخوانهای میانه پا)
- گیرافتادگی عصب بکستر(فشار به عصب کف پا)
- سندرم استخوان ناوی (اسکافوئید)
روش های درمانی
برای بیمارانی که به فیزیوتراپیست مراجعه میکنند روشهای درمانی زیادی وجود دارد. فیزیوتراپیست از تمرینات و روشهای فیزیکی برای درمان و توانبخشی, کاهش درد و التهاب بیمار استفاده میکند.
فشار فیزیکی کنترل شدهای به بدن وارد میشود تا قدرت، دامنه حرکتی یا انعطاف پذیری عضلات بهبود پیدا کند. ممکن است ورزش به صورت فعال یا غیرفعال باشد. ورزش غیر فعال است یعنی این که شما به راحتی استراحت میکنید و فرد دیگری مانند یک درمانگر فیزیکی فشار مورد نیاز را اعمال میکند. نمونه این تمرین کشش همسترینگ است که در آن فردی پای شما را بلند میکند تا عضله همسترینگ در پشت ران را تحت فشار قرار گیرد. ورزش فعال, ورزشی است که شما با قدرت بدنی خود انجام میدهید. پیاده روی بر روی یک تردمیل، تمرینات تقویت مفصل ران یا تمرینات بلند کردن پا به صورت صاف، از جمله تمرینات فعال هستند.
اولتراسوندتراپی درمان گرمایشی عمیق است که برای درمان بسیاری از بیماریهای عضلانی اسکلتی مانند رگ به رگ شدن، کشیدگی یا تاندونیت استفاده میشود. اولتراسوندتراپی توسط متخصص فیزیوتراپی و با استفاده از دستگاه اولتراسوند انجام میشود. درمانگر پروب (سر دستگاه که امواج مافوق صوت تولید میکند) را به آرامی روی پوست شما فشار میدهد و به صورت دایرهای نزدیک محل آسیب میچرخاند. مقدار کمی ژل استفاده میشود تا امواج اولتراسوند جذب پوست و عضلات شوند.
تحریک الکتریکی وTENS(تحریک عصبی عضلانی ماوراء پوستی) گاهی در درمان فیزیوتراپی و برای کمک به کاهش درد در اطراف بافت آسیب دیده استفاده میشود. دو نظریه در مورد اینکه چگونه تحریک الکتریکی کار میکند وجود دارد: نظریه کنترل دریچه درد و نظریه شبه مورفینی مغز. انواع دیگر تحریک الکتریکی برای انقباض عضلات استفاده میشود. این روش تحریک الکتریکی عصبی-عضلانی(NMES) نامیده میشود و به عضلات آسیب دیده کمک میکند تا مجددا به درستی کار کنند.
کشش برای درد گردن ناشی از آرتروز مفاصل یا بیرون زدگی دیسک استفاده میشود. کشش برای درمان درد پایین کمر و گردن, کمک به کاهش درد و بهبود حرکت ستون فقرات استفاده میشود. برای کشش کمر، باید از یک دستگاه مکانیکی کمک بگیریم. ابتدا یک جلیقه میپوشید,این جلیقه از دندههای شما محافظت میکند و دستگاه دیگری هم در اطراف لگن شما بسته میشود. جلیقه و دستگاه لگن با استفاده از تسمه تثبیت میشوند و نیروی مکانیکی با دستگاه اعمال میشود. کشش گردن نیز در حالت نشسته یا خوابیده اعمال میشود. در صورتی که نشسته باشید، یک کمربند ایمنی به سر متصل میشود و یک سیستم قرقره با وزنههای کوچک به آن متصل میشود. همانطور که شما به راحتی روی صندلی نشستهاید وزنه نیروی کشش را وارد میکند. اگر دراز کشیدهاید یا طاقباز خوابیدهاید، کشش با دستگاه خاصی اعمال میشود. شما باید روی کمر خود دراز بکشید و پیشانی خود را به دستگاه بچسبانید. سپس با استفاده از پمپ بادی نیروی کششی به گردن وارد میشود.
ماساژبا استفاده از دستها بافتهای آسیب دیده بدن شما را مالش میدهد تا درد و تنش عضلانی کاهش یابد و گردش خون بهبود پیدا کند. تکنیکهای ماساژ زیادی از جمله افلوراژ، پتریساژ و ماساژ نقطه ماشهای وجود دارد.
اگر آسیب دیدگی داشته باشید ممکن است از گرمای مرطوب یا پک گرم روی بدن شما استفاده شود. گرما باعث افزایش گردش خون در بافتهای آسیب دیده میشود، ماهیچهها را آرام میکند و درد را تسکین میدهد. در کلینیک فیزیوتراپی، پکهای گرم در دستگاه هیدروکولاتور نگهداری میشود که مخزن بزرگ آب گرم است. پکهای گرم پارچهای هستند و با مخلوط ماسه، خاک رس و سیلیس پر شدهاند. پک گرم، آب گرم را جذب میکند و سپس در پارچه آبچین و حوله پیچیده میشود و روی ناحیه آسیب دیده گذاشته میشود. پک گرم معمولا به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی قسمت آسیب دیده بدن نگه داشته میشود. اگر جراحت دارید ، پکهای سرد یا یخ به شما کمک میکند تا درد کاهش پیدا کند و التهاب کنترل شود. یخ معمولا در مرحله حاد یا اولیه آسیب استفاده میشود تا تورم موضعی اطراف بافت کاهش یابد. پکهای سرد معمولا ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی بدن گذاشته میشوند و همانند پکهای گرم، باید برای جلوگیری از آسیب دیدگی پوست از پارچه یا حوله استفاده شود.
نور درمانی با استفاده از نور با یک طول موج خاص به بهبود و درمان بافت آسیب دیده کمک میکند. درمان بدون درد است و معمولا حدود یک تا سه دقیقه طول میکشد. برای نور درمانی، فیزیوتراپیست پروب ساطع کننده نور را به طور مستقیم بر روی قسمت آسیب دیده نگه میدارد و دکمه فعالسازی نور را فشار میدهد. از نور درمانی میتوانید برای درمان دردهای مزمن، التهاب یا بهبود زخم استفاده کنید. در تکنیک نور درمانی فوتونهای نور انرژی با خود حمل میکنند و اعمال این انرژی به بافتهای آسیب دیده میتواند به فرآیندهای سلولی و تسریع بهبودی یا کاهش درد کمک کند.
در هیدروتراپی(آب درمانی) تمرینات در آب گرم انجام میشود. آب گرم حرکت مفصل, گرفتگی یا تورم را بهبود میبخشد، عضلات را آرام میکند، عضلات ضعیف را تقویت میکند و درد را کاهش میدهد. آب دارای خواص منحصر به فردی است که هم به درمان و هم تناسب اندام افراد کمک میکند و به ویژه برای کسانی که نمیتوانند به راحتی مراحل توانبخشی و یا تمرینات خود را روی زمین انجام دهند مفید است. اغلب هیدروتراپی برای درمان بیماریهای عصبی به کار میرود.
شاک ویوتراپی روشی است که از لحاظ بالینی اثبات شده است و برای آسیبهای مزمن بافت نرم و برخی از بیماریهای استخوان موثر است. امواج صوتی با انرژی بالا خارج از بدن به صورت یک روش غیر تهاجمی ,غیرالکتریکی از طریق یک پروب دستی به بدن منتقل میشود. امواج شوک موجب افزایش سریع گردش خون در ناحیه مورد نظر میشود و بافتهای فیبروز که در طول مدت زمان طولانی به ویژه با بیماریهای مزمن ایجاد شدهاند را از بین میبرد. تاثیر شاک ویوتراپی به این دلیل است که بافت زخم را از بین میبرد. بافت طبیعی حالت نرم و ارتجاعی دارد،اما بافت زخم سفت است و خاصیت ارتجاعی ندارد و از حرکت طبیعی و عملکرد بافت جلوگیری میکند و سبب تضعیف بافت سالم اطراف آن نیز میشود که در نهایت منجر به آسیب بیشتر میشود. درمان شاک ویوتراپی با افزایش گردش خون و تخریب بافت زخم، موجب احیا سلولها و تسریع روند درمان و کاهش درد میشود و عملکرد بافت به حالت طبیعی باز میگردد.
اوزون درمانی به روشهای مختلفی به بهبود و درمان اختلالات مفصل کمک میکند. علاوه براینکه ازون درمانی مشکلات مفصل را برطرف میکند مواد مغذی لازم برای بهبودی رباطها و ماهیچهها را نیز فراهم میکند. ازون درمانی پنج ویژگی اساسی دارد که موجب پیشرفت بهبودی میشود:
• اوزون سیستم ایمنی بدن را تنظیم میکند، تا بهبودی مفصل به خوبی پیش برود. اگر سیستم ایمنی شما کم کار یا پرکار باشد، اوزون میتواند سیستم ایمنی را به حالت طبیعی بازگرداند.
• اوزون موجب افزایش اکسیژن میشود و اکسیژن برای فرآیند بهبودی و درمان ضروری است
• اوزون موجب افزایش گردش خون و کاهش التهاب میشود. این کار با افزایش جریان خون به نواحی آسیب دیده انجام میشود
• اوزون موجب تحریک و تغذیه میتوکندریها و تامین اکسیژن میشود. اوزون تراپی برای تحریک میتوکندری موثرتر از مصرف منظم مکملها ویتامینC است
• همچنین اوزون آنتی اکسیدانهای قدرتمندی ایجاد میکند تا دفاع بدن در برابر عفونت و التهاب بهبود پیدا کند
پلاسمای غنی از پلاکت(PRP)(همچنین به عنوان درمان تزریق خون شناخته شده است)نوعی درمان پزشکی است که برای بهبود طیف گستردهای از مشکلات اسکلتی عضلانی استفاده میشود. پلاسمای غنی از پلاکت نمونهای از پلاسما است که چهار برابر بیشتر از مقدار طبیعی پلاکت دارد. پلاکتها کوچکترین سلولهای خون هستند و برای لخته شدن خون و بهبود صدمات ضروری هستند. درمانPRP توانایی طبیعی بدن برای بهبودی را تقویت میکند و مدت زمان بهبودی آسیبهای حاد و مزمن بافت نرم را کاهش میدهد. این نوع درمان تزریق خون در حال حاضر برای استئوآرتریت زانو(آرتروز حاد زانو)، غضروف دژنراتیو(تحلیل رونده)، همجوشی مهرههای ستون فقرات، شکستگیهای استخوانی که درمان نمیشوند، و روند کند بهبودی زخم استفاده میشود. این تکنیک در درمان پزشکی مشکلات اسکلتی عضلانی ورزشی نسبتا جدید است، اما محبوبیت آن روز به روز بین مردم بیشتر میشود
طب سوزنی روشی است که با تحریک نقاط آناتومیکی روی بدن و با تکنیکهای متفاوتی انجام میشود. تکنیک طب سوزنی بیشتر از لحاظ علمی مورد بررسی قرار گرفته است و با وارد کردن سوزنهای نازک، سفت و فلزی در بدن انجام میشود این سوزنها با دست یا با تحریک الکتریکی وارد بدن میشوند. طب سوزنی روشی برای ارتقاء سطح سلامتی و بهبود عملکرد بیماران است. در طب سوزنی ,سوزنهای مخصوص وارد بدن میشوند و تحریک الکتریکی یا گرما در نقاط دقیق طب سوزنی اعمال میشود.
مگنت تراپی یک روش پزشکی جایگزین است که از مگنت استاتیک (یعنی ثابت) برای کاهش درد و سایر مشکلات سلامتی استفاده میشود. معمولا مگنتها داخل دستبند، حلقه و یا داخل کفش گذاشته میشود، البته تشکها و لباسهای مگنت درمانی نیز در بازار موجود هستند. بسیاری از مطالعات انجام شده در طول سه دهه گذشته نشان داده است که دستگاههای مگنت درمانی استاتیک هیچ مزیتی نسبت به دستگاههای ساختگی فاقد مگنت ندارند. این مطالعات نشان میدهد که دستگاههای مگنت تراپی استاتیک به هیچ وجه تاثیری بیشتر از پلاسیبو(دارونما) بر روی کسانی که از آنها استفاده کردهاند, نداشته است.
این روش یکی از روشهای عمل جراحی بسته دیسک کمر میباشد. تزریق استروئید اپیدورال یک روش رایج برای درمان ناراحتیهای عصب ستون فقرات است که اغلب به دلیل فشار بافتهای مجاور روی عصب اتفاق میافتد. ممکن است شروع عصب (ریشه عصب) در ستون فقرات با بیرون زدگی یک دیسک بین مهرهای، محتویات دیسک (“پارگی دیسک”) یا اسپور استخوان (زائده استخوان)، مستقیما تحت فشار قرار گیرد. با تزریق استروئید اپیدورال ریشه ملتهب عصب در استروئید(داروهای ضد التهابی قوی) شستشو داده میشود که باعث کاهش درد و ناراحتی ریشه عصب میشود.
تزریق در مفصل فاست نسبتا روش ساده و آسانی است و معمولا در مطب پزشک که مجهز به سرویس جراحی یا مرکز جراحی سرپایی است, انجام میشود. با توجه به تزریقات زیادی که برای ستون فقرات انجام میشود، تزریق مفصل فاست با استفاده از فلورسکوپی (اشعه ایکس)به بهترین نحو انجام میشود چون سوزن به درستی هدایت میشود و در ناحیه هدف قرار میگیرد (همچنین از وارد شدن آسیب یا جراحت به عصب جلوگیری میکند). روش تزریق شامل مراحل زیر میشود:
• به طور معمول، این روش بدون هیچگونه بیهوشی انجام میشود، با این حال، اگر داروی آرامش بخش نیاز باشد،تزریق وریدی IV انجام میشود.
• بیمار روی تخت جراحی قرار میگیرد و پوست ناحیه هدف مورد آزمایش قرار میگیرد و به خوبی تمیز میشود.
• پزشک داروی بیهوشی خفیفی را به ناحیهی کوچکی از پوست تزریق میکند که ممکن است تا چند ثانیه سوزش داشته باشد.
• پزشک از اشعه ایکس (فلوروسکوپی) جهت هدایت سوزن بسیار کوچک به مفصل فاست استفاده میکند.
سپس مقدار کمی رنگ کنتراست تزریق میشود تا پزشک از وجود سوزن در مفصل اطمینان حاصل کند و دارو کاملا در داخل مفصل تزریق شود.
• پس از تایید وجود سوزن در داخل مفصل، مخلوط کوچکی از بیهوشی (مانند لیدوکائین) و داروهای ضد التهاب (استروئید / کورتیزون) به آرامی به مفصل تزریق میشود.